Ezkeltzuko larreetan zehar

Udalerriko goiko lurretatik igarotzen den ibilbide honek batez ere mendiko larre eta panoramikengatik du interesa. Oso erraza, laburra eta zirkularra da, eta Usurbildik datorren GR34koa tarte txiki baten alternatiba gisa erabil daiteke.

Ezkeltzuko gailurra Zizurkilgo punturik altuena da. Inguruko artzainek mendez-mende erabili izan dituzte beren larreak eta kortak, eta oraindik ere ikus daitezkeen aztarnak daude.

Kostaldearen panoramika
Pistan zehar zoazenean, Gipuzkoako kostaldearen panoramika ederra ikusi ahal izango duzu, Oriotik Getariaraino, eta itsasoaren urdinaren eta udazkeneko berde edo arreen arteko kontrasteak txundituko zaitu. Bitartean, herri trinkoetatik baserri sakabanatuetaraino gizakiak paisaian dugun eragina nabarmentzen da.

Abereak maneiatzeko mahuka
Ezkeltzuko igoera hasi baino lehen, hainbat helburu dituen bertan bazkatzen ari den ganadua biltzeko instalazio sendo bat aurkituko duzu: ganadua baztertzea, abereak markatzeko edo tratamendu sanitarioa emateko eustea edo ganadua kamioira kargatzea, ondoren eramateko.

Elurzuloa
Ezkeltzu mendiaren tontorraren inguruak arakatzen badituzu, lurpeko harrizko horma biribil bat aurkituko duzu; elurzuloa da. Biltegi sakon horretan, inguruan pilatzen zen elurra sartu eta izotz bihurtu arte zanpatzen zuten. Ondoren, Donostiara eramaten zuten gurdietan kargatuta, bertan izozkiak egiteko.

Ezkeltzuko kortak
Lur horietan basoa nagusi zenean, artzainek zirkulu argiak sortzen zituzten ganadua aprobetxatzeko, batez ere herri-lurretan. Horiek mugatzeko, harri bat jartzen zuten erdian, eta haren azpian errautsak lurperatzen zituzten: errauts-harria; eta, haren gainean, puntu kardinaletara zuzendutako 4 edo 8 puntako izar bat grabatzen zuten. Seinale horiei jarraituz, lursail horien muga markatzen zuten periferiako mugarriak zeuden.

Korta horiei buruz idatzizko lehen datua XIII. mendekoa da, eta Orreagako Santa Maria Ospitalearena zela frogatzen dute; baina, oraindik ere, Korten jatorria denboran galtzen den misterio bat da.