Belauntza

San Juan Bautista parrokia eliza

Indusketa arkeologiko batek, tenplu errenazentista honen barruan, aztarnategi bat atera zuen argitara: XI. mendea baino lehenagoko eraikin sendo bat (beharbada erromatarra), XI. mendeko aldare bat, eliza erromanikoko burualde bat (XIII. mendea) eta tenplu gotiko baten absidea agertu ziren indusketan. Horren aztarnak ikusten dira egungo nabe nagusian ere, besteak beste, hegoaldeko fatxadako ojiba-atea.

San José ermita

Belauntzara joateko bide-gurutzean kokatutako ermita txikia da, inguruan zegoen paper fabrika zahar bati izena ematen ziona: San Jose. Elizpea da bere ezaugarri nagusia eta, bere gainean, korua dago. Ondoren, sakristia eta dorrea gehitu zitzaizkion. Barruko irudia Martuteneko Ahizpa Kontzepzionisten oparia izan zen, 2009an aurrekoa lapurtu ondoren.

Bolatokia

Belauntzako bola-zaletasuna oso nabarmena izan da hamarkada askotan. Garai batean beste bolatoki bat zegoen salmentaren ondoan, baina uholde batek suntsitu zuen 1983an. 2022an bolatoki berria eraikitzearekin batera, berreskuratzeko lanari ekin zitzaion.

Baserriak

Gaur egun inor bizi ez bada ere, historia eta arkitekturagatik ondare-aktiboak izaten jarraitzen duten hainbat baserri daude. Nabarmentzekoak dira, esaterako, Egoskozabal baserriak, XVI. mendean eraikia; Galarraga baserriak, fatxadan armarri handia duena; eta Artabe Auzkoa eta Aranguren Auzkoa baserriak, biak XIX. mendearen hasierakoak.