Asteasu

Elizmendi, xarma eta historia

San Pedro elizaren inguruan sakabanatuta dauden baserri handiek osatutako auzo eder eta lasaia. XVI. mendeko eraikina da, eta udalerriaren erdigunetik ikus daiteke. Euskal estilo gotikokoa da eta portada erromanikoa du. Hormetako bat frontoi gisa erabiltzen da oraindik. Oso gertu, Santa Kruz ermita dago. Inguruan kalez kale ibiltzea gomendatzen dizugu: bertako txokoekin harrituko zara!

Iturri-ondo

Lau hodiko iturria, 1859koa. Lasterketa herrikoi bat egiten da bere inguruan bueltaka. Plaza nagusian dago, eta bertan beste bi eskultura ere ikus daitezke: bata Pello Errota bertsolariari eskainia, eta bestea Eleuterio Tapia trikitilariari.

Udaletxea

Asteasuko eraikin esanguratsuenetako bat da. Barroko estilokoa da, eta 1754 eta 1760 artean eraiki zuten. Hiru arku ditu, aurrealde triangeluarra, herriko armarria harriz landua eta erloju txiki bat fatxadan. Bere ondoan, Etxenagusia etxea dauka, estilo berekoa.

Santa Cruz eta Santa Marina ermitak

Andazarrate gainaren erdian dago, herriaren erdigunetik 4 kilometrora. Zenbait dokumentu historikoren arabera, 1558an jada existitzen zen, eta 1989an zaharberritu zen. Hernioko haran eta mendigunearen ikuspegiak benetan ederrak dira.

Iturriotz baserria

Aia udalerrikoa den arren, Andazarrate gainetik barrena iristen da, eta bertan ermita txiki bat eta atsedenleku polit bat ere badaude. Hernio mendira igotzeko ibilbideetako baten hasiera da, Zelatungo lepotik igarotzen dena. Baserriak, XVI. mendekoa, karezko gurutzeekin margotutako fatxada du. Bere ondoan, Iturriotzeko San Juan ermita txikia dago. Bere lehen aipamena 1541 urtekoa da.