Anoeta

Basagain: historiaurreko herrixka baten aztarnak

Basagaingo talaian Burdin Aroko herri harresitu bat kokatu zen, orain dela 2000 edo 2500 urte. Aztarnategi hau 1989an aurkitu zen. Urtero indusketa arkeologiko batzuk egiten dira, non Euskal Herriko historiaurrearen lehen hiri-planoa izan zitekeena aurkitu zuten. Aurkitutako beste pieza asko Donostiako San Telmo Museoan daude ikusgai, edo Ondare Bildumen Zentroan daude gordeta.

Antzinako baserriak

Anoetak baserri ugari ditu sakabanatuta, eta horietako batzuk ondare-balio handikoak dira, arkitekturagatik eta historiagatik. Aipatzekoak dira, adibidez, Argindegi – XV. mendekoa, Anoetako lehenetakoa – Edo Ateaga – Asteasurako bidean dagoen XVI. mendeko baserria, fatxadan armarri handi bat duena.

San Juan eliza

Erromaniko garaiko eraikuntza, XVI. mendekoa. Gotiko estiloko arkitektura du, eta barrualdeak estilo errenazentista eta barrokoa nahasten ditu. Bere ondoan, udaletxeko plaza dago.

Atsedenleku bat parrilekin

Hiribilduaren erdialdetik oso gertu, kiroldegiaren ondoan, parrillak dituen atsedenleku eder bat dago, zelaiez inguratuta, udako egun atseginez gozatzeko aukera ematen duena. Ondoan aparkaleku handi bat dago.

Ieratxuloko errota

Trenbidearen beste aldean dago, Villabonara doan pistan. Lehen dokumentuak 1551koak dira. Behealdean estolda edo estoldetako harrizko arkuak nabarmentzen dira.