Alkiza

Plazako begiratokia

Kokapen ezin hobean, balkoi horretatik, non haur-parke bat ere badagoen, Arana auzoaren eta Oria bailararen ikuspegi ederra ikusten da.

San Martin de Tours eliza

Parrokia gotikoa da, eta XVI. mendean hasi zen gaur egungo itxura hartzen. Dorrea, aldiz, geroago eraiki zen, XVII. mendean. Koru ederra du eta egurrezko balkoi txiki bitxi bat irteten den elizpera.

Lete baserria

Kultur ondasunaren monumentu izendatua, Erdi Aroko jatorrizko aztarna gotikoak mantentzen dituen eraikina da, zirkuluerdiko arku batean eta XVI. mendeko pilare eta habeetan. Fatxadako armarriak 1212. urtea du grabatuta. XVIII. mendean eraberritu zuten, eta gaur egungo estilo barrokoa hartu zuen. Orain nekazalturismo bat da: Lete.

Santiago ermita

Hilerriaren ondoan dago, eta gaur egun desakralizatuta dago. Lehen aipamena 1528koa da. Kalbarioak, gaur egun dozena bat gurutze dituenak, elizaren eta ermita horren arteko distantzia egiten du. Bertan mezak debekatuta egon ziren 50 urtez, egoera txarrean zeudelako. Debekuak 1832 arte iraun zuen, eta data horretan berrezarri zen.

Baserriak

Alkiza baserri ugariz osatuta dago, horietako batzuk oso zaharrak. Plazan, XVI. mendeko apaizetxea eta Mendietxea baserria nabarmentzen dira. Arana auzoan Altzorbe, Agerre, Igaranzabal edo Intxaurrandiaga nabarmentzen dira. Garro edo Aginaga baserriek armarri handi bat eta bi eguzki-erloju dituzte, oso ohikoak ez direnak.

Zuhaitz mugarratuak

Hernioren azpian pago motzak daude, kimuak sortzeko moztutako zuhaitzak. Hori basoen produktibitatea handitzeko helburuarekin egiten zen, inguruko azienda bizidunak zuhaitzen hazkundea hondatu gabe.

Askantxo

Hernio-Gazume aldera sartzeko bidea, Zopite eta Belakoko haitzen artean, non leize ugari dauden ezkutatuta, eta Askantxo erreka, Hernioko lurpeko urek osatua. Basoak eta errekak. Eremu honetan galtzeko arriskuan dauden espezie asko bizi dira, hala nola sai arrea edo saguzarrak. Ibilbide xumea da, familian egiteko modukoa.